Anlamsal Ağ Projesi 2. Bölüm — Bir Film Önerisi
--
Anlamsal ağ projemizi yapmaya devam ediyoruz. İlk yazı için alttaki linke tıklayabilirsiniz:
İlk yazımızda projenin amacından ve ontoloji oluşturmaktan bahsetmiştik.
Bu yazıda herhangi bir sınıfa Örnek (Instance) oluşturmayı göstereceğiz.
Örnek (Instance) Oluşturalım:
Geçenki yazımızdan bu resmi hatırlarsınız herhalde. Şimdi bu ontolojiye bir ekleme yapacağız.
Ontolojinizde Öneri ögesine tıklayın, sağ altta çıkan seçeneklerden Instances seçeneğinin yanında olan, üstte yeşil renkte gözüken ekleme işaretine tıklayın.
Tıkladıktan sonra aşağıda kırmızı ile işaretlenen kutu karşınıza çıkacak. Kırmızı kutunun içinde olan, mavi ile işaretlediğim ekleme butonuna tıklayın. Mor kutunun önünüze çıktığını göreceksiniz.
Artık bir Öneri Örneği(Instance’ı) oluşturmaya hazırız. “Name” kısmına önerinizin adını girin. Mesela ben Filmleri seven bir kişiye “Titanik” önerisini yapmak istiyorum, o yüzden önerimiz adını Titanik olarak gireceğim.
Fark ettiyseniz, siz adı yazdıkça alttaki IRI kısmı değişecektir. Kısa bir şekilde bu IRI’ın ne olduğunu anlatayım:
IRI nedir?
IRI’ın açılımı Internationalized Resource Identifier yani Uluslararası Kaynak Kimliği.
IRI, bir “kaynak” ın (mesela titanik filminin) TC Kimlik No’su gibi bir şey. Başka insanların da o kaynağa internet üzerinden rahatça ulaşabilmesi için kullanılıyor.
Daha basitçe anlatayım:
Siz kendi ontolojinizi oluşturduğunuz zaman, ontolojiniz bilgisayarınızda bir dosya olarak tutulabiliyor. Ancak başkalarının sizin ontolojinizi kullanabilmesi için, ontolojinizi bir internet sitesine yüklemeniz gerekiyor. Burada yükleme ile derken dosyayı bir siteye atmaktan bahsetmiyorum.
Ontolojinizde bulunan her terim için aşağıdakine benzer bir link oluşturmanız gerekiyor, bahsettiğim şey bu:
www.ontolojiminsitesi.com/orumcek_ontolojisi/Titanik
Bu linke tıklayan bir kişi Titanik ile alakalı diğer bilgileri görecek, tabi bu bilgileri de girmişseniz.
IRI işte bu linkin kendisi. Ontolojide bulunan herhangi bir terimi bize gösteren linke IRI veya URL deniyor. IRI’ın aslında daha geniş bir tanımı var ama burada ona girmeyeceğim. Bilmeniz gereken tek şey, IRI’ın ontolojimizdeki herhangi bir şeyin TC Kimlik No’su gibi olduğu. Herhangi bir şeyi temsil etmek istiyorsak, koda onun IRI’ını söylememiz gerektiği.
Konumuza dönelim. Morla işaretlediğim butona bastıktan sonra açılan kutuya istediğiniz ismi yazıp OK tuşuna tıklayın. Girdiğiniz ismin bir “Öneri” olduğunu unutmayın, yani kullanıcıya önereceğimiz, bunu izlemek isteyebilirsin, şunu okumak isteyebilirsin tarzı bir şey.
Gördüğünüz gibi Örnek yani Instance oluştu.
Biz bu örnekleri projemizde elimizle oluşturmayacağız. Çünkü tüm filmleri, kitapları ve benzeri şeyleri Protege’den kendi elimizle yaratmak çok uzun sürerdi.
Vikipedi’yi biliyorsunuzdur. Biz projemizdeki Örneklerimizi aslında Vikipediden alacağız, bunu nasıl yapacağımızı ise sonraki yazılarda anlatacağım.
Bu yazıdaki örneği elimizle oluşturmamızın sebebi hemen bir sonraki yazımızda ontolojinin veri olarak tutulma şeklini inceleyecek olmamız. Oluşturduğumuz örneği de o verinin içinde bulmaya çalışacağız.
Bu yazıda ne yapmış olduk?
- Öneri sınıfımıza bir Örnek yani Instance oluşturduk.
- IRI veya URL yapılarının projemizde ne işe yaradığını öğrendik.
Serimizin devamı:
